تا
حدود دو دهه ی قبل، در ایران خودمان «دندان طلا» چیز عجیب و غریبی نبود و
اکثر ثروتمندان یک یا چند دندان طلا در دهانشان داشتند و با آن به دوستان
و اطرافیان خود فخر می‌فروختند. برق طلا در لبخند، یکی از نشانه‌های لبخند
زیبا به حساب می آمد.

اگر از مادربزرگ‌ها یا پدربزرگ‌ها درباره
دندان طلا بپرسید، خواهند گفت: ساختن دندان طلا یکی از هنرهای دندان‌سازان
قدیمی شهرها و روستاهای ایران بوده است.

برای ساخت روکش طلا برای
دندان، معمولا حدود 24 نخود طلا با 3 نخود مس مخلوط می‌شد. سپس این آلیاژ
را با استفاده از یک سیلندر ورقه می‌کردند و بعد دور قالب جوش می‌دادند.
معمولا برای هر دندان عادی جلوی دهان حدود 2 تا 3 گرم طلا استفاده می‌شد.
بعضی از بانوان هم سکه، انگشتر، دستبند یا گردن بندشان را نزد دندان‌سازان
می‌بردند تا برایشان دندان طلا بسازد. حتی برخی از افراد، قبل از به خاک
سپردن مردگانشان، دندان‌های طلایش را از دهانش خارج می‌کردند و گاهی
نگهبانان قبرستان مراقب بودند که دندان‌های طلای مردگان دزدیده نشوند.

دندان طلا در مطب‌های مدرن

گرچه
با گران شدن قیمت طلا، مردم این روزها بیشتر ترجیح می‌دهند که طلا را به
جای استفاده در دندان‌هایشان، به عنوان زینت به گردن و دست خود بیاویزند و
داشتن دندان طلا به خصوص در دندان‌های جلویی، امروزه جذاب نیست، ولی بد
نیست بدانید این روزها اگر دندانپزشکی بخواهد برای یکی از آشنایانش سنگ
تمام بگذارد، دندان‌هایش را با طلا روکش می‌کند. تعجب نکنید.

روکش طلا،
استحکام بسیار خوبی دارد و به همین دلیل دندانپزشکان به افرادی که توانایی
پرداخت هزینه‌های این نوع روکش را دارند، توصیه می‌کنند دندا‌ن‌هایشان را
با طلا روکش کنند.

برای روکش کردن دندان با طلا، فقط لایه نازکی
از مینا و عاج دندان تراشیده می‌شود، بنابراین نسج طبیعی دندان بیشتر حفظ
می‌شود. از طرف دیگر لبه‌های روکش طلا و خود آن به خوبی با دندان‌ شما
تطابق پیدا می‌کنند و احتمال تجمع جرم و باکتری‌ در اطراف لبه‌های آن کمتر
خواهد بود.

تنها عیب طلا برای استفاده در دندانپزشکی، قیمت گران
آن است. اگر دوست دارید از مزایای فلز طلا استفاده کنید، می‌توانید از
دندانپزشک بخواهید دندان‌های عقبی شما را با طلا روکش کند تا در دید هم
نباشند.

جا باز کردن طلا در دندانپزشکی

اگر از دندانپزشکان راجع به دندان طلا بپرسید، طلا را فلز بسیار خوبی می‌دانند.

طلا
از همه فلزات دیگر چکش‌ خوارتر است و می‌توان آن را به آسانی به شکل
ورقه‌های فوق‌العاده نازک درآورد. همچنین به آسانی به شکل مفتول در
می‌آید، چون طلا بسیار نرم است و به آسانی می‌توان آن را با فلزات دیگر
ترکیب کرد و بر استحکام آن افزود.

یکی از نکات لازم برای روکش‌های
دندان‌های عقبی، استحکام آنها در زیر فشارهای جویدن است، بنابراین طلا و
آلیاژهای آن جای خودشان را در این بخش از دندانپزشکی در کنار روکش‌های
چینی و یا چینی- فلزی باز کرده‌اند. گرچه بیشتر افراد دو نوع روکش آخری را
به دلیل قیمت ارزان‌تر آنها سفارش می‌دهند.

فقط در ایران اینطور نیست

-
تاجیکستان : مردم تاجیکستان خیلی دندان طلا را دوست دارند. می‌گویند در
تاجیکستان داشتن دندان طلا، یک امتیاز برای به دست آوردن شغلی مناسب محسوب
می شود. این را برای کسانی گفتیم که می‌خواهند برای کار به تاجیکستان
بروند.

- آمریکا: چندی قبل مردی در آمریکا از دوستش به خاطر دزیدن
دندان طلایش به پلیس شکایت کرد. آنها پس از یک مهمانی به اتاق‌های خود
رفتند و دوست این آقا در خواب، دندان طلای 40 دلاری او را به سرقت برد.

منبع.موسسه تبیان